İLÇEMİZİN YÜZÖLÇÜMÜ : İlçemiz 849 km2 , rakım ise 200 m dir.
İLÇEMİZİN GEÇİM KAYNAKLARI :
Doğal yapısı bitki üretimine elverişli olduğundan ilçe ekonomisi tarıma dayalıdır. İlçe ekonomisinde tarımın yanı sıra tarımsal ürünlerin alım satımına dayalı bir ticaret kesimi de vardır.
İlçemizde; tahıl ürünleri olarak arpa, buğday, mısır ekimi; endüstri bitkileri olarak pamuk, tütün, susam, yerfıstığı, patates dikimi yapılmakta olup sebze ve meyve yetiştiriciliği de oldukça yaygındır. İncir, zeytin, kestane, ceviz, kuzu göbeği, kapari ihraç ürünleri olarak ilçemizde önemli bir yere sahiptir. Ayrıca ülkemizde tüketime sunulan çam fıstığı ve kırmızı toz biberin önemli bir üretim yeridir. Bunların yanında madencilik, hayvancılık ve orman ürünleri ilçe ekonomisinin geçim kaynağını oluşturur. İlçemizde faaliyette bulunan tarımsal işletmeler orta ve küçük işletmelerdir.
İlçemizde sanayi fazla gelişmemiş olup sanayi kuruluşu olarak Belediyeye ait Mardan Memba suyu, Pınar grubuna ait Mardan Memba suyu, Kemer Barajında Balık Çiftliği ile İl Özel İdaresinin de ortak olduğu sebze (Biber) kurutma fabrikası bulunmaktadır.
Ayrıca Olukbaşı (Biresse), Dutağaç, Kızılçaköy ve Yenice köyleri kıl dokumacılığı yapmakta olup üretilen ürünler Arap ülkeleri ve İtalya'ya ihraç edilmektedir. Aynı zamanda ilçemizde iğne ve tığ oyacılığı yaygın olup ev kadınları el emeklerini satarak aile bütçelerine katkıda bulunmaktadır.
İLÇEMİZİN TARİHİ VE TURİSTİK ÖREN YERİ :
İlçemizde tarihi kalıntı olarak yapılan kazı çalışmalarında Kavaklı Köyü yakınlarında Arya Devletinin Bargasa kenti ile Yazıkent ve Koyuncular köyü yakınlarında Neopolis kenti çıkarılmıştır. Körteke köyünde Körteke Kalesinin Romalılar döneminden, Örtülü ve Konaklı köylerindeki Sarnıçlar ve Kemer Köprüsünün ise Selçuklu döneminden kaldığı bilinmektedir. Osmanlı dönemi kalıntıları olarak Pabuçcuoğlu, Baltacıoğlu, Hıdırbaba Camileri, Akçay üzerinde tarihi Mermer Köprü ile kasaba yakınlarındaki muhtelif höyükleri sayılabilir. Bunun yanında çarşı yanındaki bir mezarda Bozdoğan Voyvada Beyi Ali Bey ve Mardan Dağı yakınlarındaki bir tepede Hıdır Baba ve Okçu kumandanın mezarları bulunmaktadır.
İLÇEMİZİN TARIM, SANAYİ VE TURİZMDEKİ YERİ :
İlçemizin doğal yapısı tarıma uygun olduğundan, ilçe ekonomisinin en önemli kaynağı tarım olup, tarıma dayalı sanayi de son yıllarda gelişme gözlenmektedir. Sanayi kuruluşları ise yok denecek kadar azdır. Ayrıca Küçük Sanayi Sitesinin faaliyete geçmesi ile küçük sanayicimiz daha verimli hale gelecektir. İlçemiz tarihi kalıntılar dışında turizm yönünden oldukça arka planda olup, yaylalarımızın tanıtılması ve geliştirilmesi ile ilçe turizmine canlılık getirilebilir.
İLÇEMİZİN KISA TARİHÇESİ :
Bozdoğan'ın bilinen ve yazılı tarihi 13. Yüzyılda başlar. Bu yıllarda Bizanslılardan Selçukluların egemenliğine giren bölgeye Bozbey, Doğanbey ve Bozdoğan aşiretleri yerleştirilmiştir. Adını Bozdoğanlı Aşiretinden yada Akıncı Oğuz Boyunun o dönemin önemli silahlarından olan "Bozdoğanlar"ı kullanmalarından aldığı sanılan yöre, bu dönemde askeri amaçlı oluşturulmuş yerdir. Bölge 1243 Kösedağ savaşında Anadolu Selçuklu Devleti otoritesini kaybedince Menteşe Beyliğinin yönetimine girdi. XIV. y.y. başlarında Aydınoğulları Beyliği hakimiyetine giren bölge daha sonra Aydınoğlu Beyi İsa Bey'in Osmanlı Hükümdarı Yıldırım Beyazıt'a itaati bildirmesi üzerine Bozdoğan 1390 yılında "Beylik" olarak Osmanlı yönetimine bağlanmıştır. Tanzimattan sonra yapılan idari düzenleme ile de 1879 yılında ilçe olmuştur.
İLÇEMİZİN COĞRAFİ DURUMU :
İlçemiz Ege bölgesinin kıyı Ege kesiminde menteşe yöresinde yer almakta ve Aydın ilinin güney doğusunda bulunmaktadır. Güneyde Muğla ve Denizli illeri, doğuda Karacasu ilçesi, batıda Çine ilçesi, kuzeybatıda Yenipazar ilçesi, Kuzeyde Nazilli ilçesi ile komşudur. Yüzölçümü olarak Aydın ilinin %10.6'sını kaplar. İlçemizin %91,5 tarıma elverişli olup Aydın'a 72 km, Nazilli'ye 30 km uzaklıktadır.
Bozdoğan yeryüzü şekilleri engebelidir. Mardan dağı (1792 m) ve Karıncalı dağları (1699 m) ilçenin en yüksek dağlarıdır. Akçay ilçemizin en önemli su kaynağıdır ve bu akarsu üzerinde kurulan Kemer Barajı taşkın önleme ve enerji üretim amaçlıdır. İlçemizde yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlı geçer. Yörede sıcaklık ortalaması genellikle yüksektir ve yıllık yağış ortalama 762.8 mm dir.
İLÇEMİZDE YETİŞEN ÜNLÜLER :
Mehmet Emin Efendi (Erkut) 1973 - 1929 : 1973 Bozdoğan doğumlu olup babası Medrese hocası Abdullah Efendidir. İlköğrenimini Bozdoğanda yaptıktan sonra İstanbul'a giderek Fatih medresesinde yüksek öğrenimini tamamladı. 2. meşrutiyetin ilanında Bozdoğan Müftüsüydü. Kurtuluş savasında Rauf ve Rafet Beyleri de bulunduğu Nazilli Müftüsünün evinde yapılan toplantıda alınan kararlara bağlı olarak dağlarda eşkıya'lık yapan Demirci Mehmet Efe ve Zeybeklerle görüşerek dağdan inip mücadeleye katılmalarını sağlamıştır. 1920 yılında Son Osmanlı Mebusan Meclisine mebus seçilmiştir. Daha sonra Aydına gelerek Milli Mücadeleye katılmış ve Birinci Büyük Millet Meclisine Aydın Milletvekili seçilmiştir.
Fethi Efendi (1937 - 1921) (Bozdoğanlı Fethi) :
Fethi mahlasıyla anılan şairin göbek adı Mustafa'dır. İlköğrenimini babası molla Ahmet Hoca'dan aldı. Daha sonra babası Aydındaki Cihanoğlu medresesine gönderdi. Arapça ve Farsça öğrenen Fethi Efendi, şiir ve edebiyatla meşgul oldu. Medrese tahsilini bitirerek Mühendislik diploması aldı. Nakşibendilik tarikatına girerek şeyhlik mertebesine kadar ulaşmıştır.
OKÇU BABA : Hakkında fazla bilgi bulunmamaktadır.
İLÇEMİZİN YÖRESEL YEMEK ÇEŞİTLERİ:
Lahana Çorbası, Biber Kızartma, Taze Fasulye, Taze Börülce, Yahni, Borana, Saçma Yemeği (Ispanaktan yapılır), Gemdiken (kuşkonmaz) Kavurması, Gaygına, Cılbır, Karnıyarık, Bamya Yemeği, Kereviz Yemeği, Patlıcan Dolma, Yaprak Sarma, Kök Yemeği (Ispanağın Köklerinden yapılır.), Bulgur, Keşkek, Ekmek Dolması, Lahana Sarması, Pırasa Yemeği, Arapaşı, Enginar Yemeği, Ot Kavurma, Turp Otu Kavurması, Kaymaklı ve Tahinli Pide, Oğlak Kebabı, Kuzu Kebabı, Bulamaç (Muhallebi), Sütlaç, Kabak Çöreği, Pırasa, Ispanak, Dalgan Çöreği, Közleme (Gömme) Turşu, Börülce Turşusu, Şalgam Turşusu, Şalgam Kavurması, Dalgan Döndermesi, Cevizli Sucuk, Ev Makarnası, Un Helvası, İrmik Helvası, Arapsaçı, Çıntar, İncir Bandırması, Kekik Suyu, Kabak Yemeği, Bazlama, Kırma Zeytin, Kar Helvası, Üzüm Hoşafı (Kar konularak yenilir.)
İLÇEMİZDEKİ SPORTİF FAALİYETLER :
İlçemizde Bozdoğanspor Kulübü 1. Amatör kümede mücadele etmekte olup aynı zamanda çim ve toprak olmak üzere standart ölçülerde 2 Futbol Sahası, ve 1 adet Halı Saha bulunmaktadır.
İLÇEMİZE BAĞLI KÖYLER :
İlçemizde 2 bağlı belediye 44 Köy bulunmaktadır. Belde Yazıkent (İnebolu) Beldesi olup bağlı köy isimleri ise şöyledir. Akseki, Akyaka, Alamut, Alhisar Altıntaş, Amasya, Asma, Başalan, Çamlıdere, Dutağaç, Dümen, Güneyköy, Güneyyaka, Güre, Güvenir, Haydere, Hışımlar, Kakalan, Kamışlar, Karaahmetler, Kavaklı, Kazandere, Kemer, Kılavuzlar, Kızılca, Kızıltepe, Konaklı (Mınımak), Koyuncular, Körteke, Olukbaşı (Biresse) Osmaniye, Örencik, Örentaht, Örmepınar Örtülü, Pınarlı (Araplı), Seki, Sırma, Tütüncüler, Yakaköy, Yenice, Yeniköy, Yeşilçam, Ziyaretli köyleridir.
İnternet adresi:www.bozdogan.bel.tr
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder